14 grudnia 2022 r. Parlament Europejski i Rada przyjęli dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) dotyczącą sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Dyrektywa ta wprowadziła zmiany w dyrektywie 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.05.2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającej dyrektywę Rady 84/253/EWG i dyrektywie 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 15.12.2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym, oraz zmieniającej dyrektywę 2001/34/WE. Zapewnia ona publiczną dostępność informacji na temat ryzyk i tego, jakie znaczenie mają kwestie zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw oraz jak wpływają na same przedsiębiorstwa i na ludzi oraz na środowisko.
Przekazywane informacje powinny być porównywalne, wiarygodne oraz łatwe do znalezienia i wykorzystania przez użytkowników przy użyciu technologii cyfrowych. Wiąże się to ze zmianą statusu informacji na temat zrównoważonego rozwoju, aby był on bardziej porównywalny ze statusem informacji finansowych. Dyrektywa wymaga, aby w państwach członkowskich przepisy dotyczące finansowania niefinansowego stosowało się w odniesieniu do lat obrotowych rozpoczynających się 1.01.2024 r. lub po tym dniu (art. 5 ust. 2 CSRD).
Beneficjentami tych szczegółowych raportów będą przede wszystkim dwie grupy: potencjalni inwestorzy i oszczędzający oraz organizacje pozarządowe, które na podstawie publikowanych informacji będą mogły lepiej zrozumieć ryzyka związane z daną działalnością, a w przypadku tych drugich będą mogły pociągnąć do odpowiedzialności podmioty wpływające swoimi działaniami na środowisko naturalne.
Dyrektywa CSRD będzie wchodzić w życie stopniowo w latach 2024–2028 i będzie obejmować kolejne podmioty:
a) składanie sprawozdań w 2025 r. w odniesieniu do roku obrotowego 2024 – dla przedsiębiorstw, które już podlegają pod dyrektywę NFDR;
b) składanie sprawozdań w 2026 r. w odniesieniu do roku obrotowego 2025 – dla dużych przedsiębiorstw, które obecnie nie podlegają pod dyrektywę NFDR;
c) składanie sprawozdań w 2027 r. w odniesieniu do roku obrotowego 2026 – dla notowanych na giełdzie MŚP (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw), małych i niekompleksowych instytucji kredytowych oraz zależnych zakładów ubezpieczeń;
d) składanie sprawozdań w 2029 r. w odniesieniu do roku obrotowego 2028 – dla przedsiębiorstw z państw trzecich o obrotach netto powyżej 150 mln euro w UE, jeżeli posiadają one co najmniej jedną jednostkę zależną lub oddział w UE przekraczający określone progi.
Sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju oznacza zgłaszanie kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem zgodnie z art. 19a, 19d i 29a Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, przy czym małe i średnie przedsiębiorstwa będą mogły zgłaszać informacje w sposób uproszczony (art 19c). Sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju obejmuje przekazanie informacji, które pozwalają na zrozumienie wpływu jednostki na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem, oraz informacji niezbędnych do zrozumienia, w jaki sposób kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem wpływają na rozwój, wyniki i sytuację przedsiębiorcy, tj.:
– krótki opis modelu biznesowego i strategii biznesowej jednostki;
– opis ustanowionych przez jednostkę celów dotyczących kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem oraz postępów poczynionych przez jednostkę na rzecz ich osiągnięcia;
– opis roli organów administrujących, zarządzających i nadzorujących w odniesieniu do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem;
– opis polityk jednostki w odniesieniu do kwestii ESG;
– opis procesu należytej staranności wdrożonego w odniesieniu do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem;
– opis najważniejszych rzeczywistych lub potencjalnych niekorzystnych skutków związanych z łańcuchem wartości jednostki, w tym jej własnych operacji, produktów i usług, stosunków gospodarczych i łańcuchów dostaw;
– opis wszelkich działań podjętych w celu zapobiegania rzeczywistym lub potencjalnym niekorzystnym skutkom lub w celu łagodzenia lub niwelowania takich skutków oraz wyniku tych działań;
– opis podstawowych ryzyk dla jednostki w odniesieniu do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem.
Co ważne, wymagane będzie też raportowanie wskaźników do informacji, o których mowa powyżej, oraz w określonych przypadkach informacji ilościowych i jakościowych. Raportowanie będzie odbywać się według standardu opracowanego przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej. Wymaga się, aby zgłaszane informacje były zrozumiałe, istotne, reprezentatywne, weryfikowalne, porównywalne i wiernie przedstawione, co zrównuje je z dotychczasowym raportowaniem, zwanym potocznie finansowym.