Z pewnością wielu przedsiębiorców spotkało się z taką sytuacją, że został wzięty samochód w leasing operacyjny. Wpłacili 20% wartości wkładu własnego, wykup stanowi 30% wartości, a teraz chcieliby przenieść auto na majątek prywatny unikając podatku od sprzedaży – czy jest to możliwe?
Przeniesienie leasingowanego auta do majątku prywatnego
Na wstępie oczywiście zaznaczyć należy, że każdy przypadek należałoby omówić indywidualnie, , niemniej jednak na podstawowe pytanie Czy można przenieść leasingowane auto do majątku prywatnego? Odpowiedź brzmi TAK!
Jednak w pierwszej kolejności zadajmy sobie pytanie: czym różni się rozliczenie podatkowe wykupu samochodu z leasingu na cele prywatne i związane z działalnością?
Leasing operacyjny i finansowy – podstawowe różnice
Obie formy leasingu różnią się sposobem zawierania umów. Dodatkowo wywołują różne konsekwencje podatkowe u obu stron umowy oraz inaczej traktują sprawę przechodzenia własności przedmiotu leasingu. W przypadku umowy leasingu finansowego własność przedmiotu automatycznie przechodzi na korzystającego po zakończeniu okresu trwania umowy, ponieważ stanowił on środek trwały korzystającego już w momencie podpisania umowy. W leasingu operacyjnym natomiast dotychczasowy korzystający może posłużyć się prawem do zakupu przedmiotu (np. samochodu) po zakończeniu podstawowego okresu umowy, bowiem przedmiot ten był w środkach trwałych leasingodawcy. Podatnicy mogą dokonać wykupu samochodu osobowego z leasingu na cele prywatne lub w ramach prowadzonej działalności.
Wykup samochodu osobowego z leasingu w ramach działalności gospodarczej
W związku z nabyciem samochodu z leasingu przedsiębiorca otrzymuje fakturę VAT dokumentującą sprzedaż. Należy przy tym zaznaczyć, że jest to czynność odrębna od fakturowania rat leasingowych, ponieważ leasing operacyjny na gruncie podatku od towarów i usług jest usługą, natomiast wykup samochodu osobowego z leasingu jest dostawą towaru. Wykupiony samochód osobowy z leasingu można wprowadzić do firmy jako środek trwały lub jednorazowo ująć w kosztach firmy (jeśli wartość wykupu nie przekracza 10 000 zł netto w przypadku vatowców, brutto w przypadku nievatowców).
Rozliczenie wykupu samochodu o wartości powyżej 10 000,00 zł
W sytuacji gdy wartość początkowa z faktury dokumentującej wykup samochodu osobowego
z leasingu przekracza kwotę 10 000,00 zł (netto w przypadku czynnych podatników VAT oraz brutto w przypadku podatników zwolnionych z VAT), podatnik ma obowiązek wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych i dokonania amortyzacji na podstawie stworzonego planu amortyzacji, co wynika z art. 22f ust. 3 ustawy o PIT. Wówczas za wartość początkową należy przyjąć cenę nabycia, przez którą rozumie się kwotę należną zbywcy powiększoną o koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania i pomniejszoną o podlegający odliczeniu VAT naliczony oraz skorygowaną o ewentualne różnice kursowe (art. 22g ust. 3 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Nie stanowią kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne od środków trwałych będących samochodami osobowymi w części, która przekracza ustawowy limit, czyli:
- 225 000,00 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem,
- 150 000,00 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.
Rozliczenie wykupu samochodu o wartości poniżej 10 000,00 zł
Natomiast gdy wartość początkowa wykupionego samochodu nie przekracza 10 000,00 zł (netto w przypadku czynnych podatników VAT lub brutto w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia z VAT), wówczas wydatki na jego nabycie przedsiębiorca może zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu w miesiącu oddania go do używania. W przypadku pojazdu
o wartości poniżej 10 000,00 zł nie ma przeciwwskazań, aby został on wprowadzony do ewidencji środków trwałych i amortyzowany w czasie lub jednorazowo.
Wykup z leasingu na cele prywatne
Jeżeli firma leasingowa przedstawi ofertę wykupu prywatnego, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby samochód osobowy wykorzystywany wcześniej w ramach umowy leasingu operacyjnego w prowadzonej działalności gospodarczej wykupić w celu użytkowania prywatnego. W takiej sytuacji nie ma jednak możliwości skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktury. Nie zaliczymy również kosztów związanych z wykupem do kosztów uzyskania przychodu.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT samochód wykupiony z leasingu, w tym również na cele prywatne, można sprzedać bez podatku dopiero po upływie 6 lat. Tak więc wykup z leasingu na osobę prywatną jest możliwy ale wiąże się z ograniczeniami. Zwolniona z podatku jest sprzedaż, jeżeli upłynie 6 lat między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej lub wykupione na cele prywatne a dniem ich odpłatnego zbycia.
Darowizna wykupionego z leasingu auta
Po wykupie samochodu osobowego z leasingu można dokonać jego darowizny. Bowiem warto pamiętać o korzyściach, z jakimi wiąże się sprzedaż przekazanego pojazdu w darowiźnie. Jeżeli będzie miał miejsce wykup samochodu z leasingu na cele prywatne, a następnie zostanie przekazany w darowiźnie osobie z tzw. zerowej grupy podatkowej, która dokona jego sprzedaży, to nie wystąpi podatek od spadków i darowizn oraz PIT (jeśli od sprzedaży upłynie 6 miesięcy). Wynika to z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT – przychód ze sprzedaży samochodu (rzeczy) uzyskany po upływie 6 miesięcy od końca miesiąca, w którym nastąpiło otrzymanie pojazdu w darowiźnie, jest dodatkowo zwolniony z podatku dochodowego.
Wykup auta z leasingu – podsumowanie
Niezależnie od wszystkich powyższych ograniczeń związanych z wykupem auta z leasingu na cele prywatne wskazać należy, że
- Jeśli chcemy przeprowadzić taką operację, to ostatnia faktura powinna być wystawiona na osobę fizyczną (bez NIP i nazwy firmy). Oczywiście w takim przypadku jej nie księgujemy.
- Samochód jest następnie przekazywany na podstawie umowy darowizny do osób z tzw. zerowej grupy podatkowej – należą do niej: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, pasierbowie, ojczym / macocha. Ale uwaga! Są tutaj dwie pułapki:
- jeśli istnieje wspólność małżeńska, to małżonek zgodnie z przepisami współposiada samochód, dlatego też istnieje ryzyko zakwestionowania całej operacji przez urząd skarbowy,
- jeśli obdarowanymi będą nieletnie dzieci, to zbycie jakiejkolwiek wartościowej rzeczy przez nich posiadanej, nie tylko auta, wymaga zgody sądu rodzinnego.
- Jeżeli doszło do darowizny, to obdarowany, jeśli chce uniknąć podatku od spadku, musi złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie SD-Z2, w terminie do 6 miesięcy od zawarcia umowy darowizny.
Obdarowany może wtedy sprzedać otrzymane auto bez PIT po upływie 7-8 miesięcy od dnia zawarcia umowy darowizny (formalnie jest to 6 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym zawarto umowę darowizny).