W toku działalności spółki nierzadko nadchodzi moment, gdy konieczne staje się wprowadzenie zmian do umowy lub statutu spółki. Może to wiązać się przykładowo ze zmianą nazwy spółki, jej siedziby, przedmiotu działalności czy zmianą sposobu reprezentacji spółki. W poniższym wpisie przybliżymy zasady zmiany umowy spółki z o.o.
Zgodnie z art. 255 § 1 kodeksu spółek handlowych (dalej: „KSH”) zmiana umowy spółki z o.o. wymaga podjęcia uchwały przez wspólników spółki oraz wpisu do rejestru. Uchwała o zmianie umowy spółki musi zostać zaprotokołowana przez notariusza.
Podjęcie uchwały
Do podjęcia uchwały wymagana jest kwalifikowana większość 2/3 głosów, a w przypadku, gdy uchwała dotyczy istotnej zmiany przedmiotu działalności jej podjęcie wymaga większości 3/4 głosów. Należy zauważyć, że umowa spółki może przewidywać surowsze warunki podjęcia uchwał, niedopuszczalne jest natomiast łagodzenie warunków przewidzianych w art. 246 § 1 KSH. Zaostrzenie warunków podjęcia uchwał może obejmować w szczególności ustalenie, że zmiana umowy spółki wymaga większości 4/5 głosów, jednomyślności wspólników bądź określonego kworum. Wymóg podjęcia uchwały większością 3/4 głosów dotyczy wyłącznie istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki. Przepisy KSH nie precyzują jednak co należy rozumieć przez istotną zmianę przedmiotu działalności. W doktrynie wskazuje się, że zmianą nieistotną będzie w szczególności rozszerzenie dotychczasowego przedmiotu działalności spółki o działalność podobną operacyjnie do działalności już wskazanej umowie spółki, charakteryzującej się jednocześnie zbliżonym poziomem zwrotu na kapitale i zbliżonym lub niższym ryzykiem niepowodzenia działalności, jak również zmiana techniczna mająca na celu dostosowanie treści umowy spółki do zmian w klasyfikacji PKD (por. A. Nowacki, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Tom II. Komentarz. Art. 227–300 KSH, Warszawa 2021).
W przypadku, gdy uchwała dotycząca zmiany umowy spółki przewiduje zwiększenie świadczeń wspólników lub uszczuplenie praw udziałowych bądź praw przyznanych osobiście poszczególnym wspólnikom, dla jej podjęcia konieczna jest zgoda wszystkich wspólników, których dotyczy. Zwiększenie świadczeń wspólników może przykładowo obejmować wprowadzenie do umowy spółki postanowienia zobowiązującego wspólników do wnoszenia dopłat (art. 177 KSH) bądź zobowiązania wspólników do powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki (art. 176 KSH). Uszczuplenie praw udziałowych dotyczy praw wynikających z udziałów przysługujących wspólnikowi np. uprzywilejowania udziałów, natomiast uszczuplenie praw przyznanych osobiście wspólnikom odnosi się do praw przysługujących imiennie określonemu wspólnikowi, które wygasają z chwilą zbycia udziałów. Zgoda może zostać wyrażona przez wspólników przed podjęciem uchwały, w trakcie jej podejmowania, jak również po jej podjęciu, przy czym zgoda ta jest warunkiem skuteczności uchwały.
Wpis do rejestru
W przypadku zmiany umowy spółki wpis do rejestru ma charakter konstytutywny, co oznacza, że zmiana umowy spółki staje się skuteczna dopiero od chwili wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Ma to szczególne znaczenie w przypadku zmian umowy spółki obejmujących zmianę siedziby bądź nazwy spółki, gdyż dopiero od momentu wpisu zmiany do rejestru spółka może w obrocie posługiwać się nowymi danymi.
Z uwagi na odpowiednie stosowanie art. 169 KSH, zmianę umowy spółki należy zgłosić do rejestru w terminie 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o zmianie umowy spółki, a w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, termin ten wynosi 7 dni. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 kwietnia 2022 roku, wydanej w sprawie o sygn. akt: III CZP 75/22 wskazał, że zmiana umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która nie została zgłoszona do sądu rejestrowego w terminie sześciu miesięcy od dnia jej dokonania, nie wywołuje skutków prawnych.
Zmiana umowy spółki może wiązać się także z obniżeniem lub podwyższeniem kapitału zakładowego. Z racji obszerności tematu, problematyka związana z obniżeniem i podwyższeniem kapitału zostanie przybliżona w odrębnym wpisie.